De Karmel Vlamertinge

Afbeelding Bovenaan

    Afbeeldingen

  • Edith Stein
  • Edith Stein

Edith Stein

(nieuwe versie in opmaak) bron : Edith Stein,

                                                 Leven aan Gods hand - Dr Ilse Kerremans 

 

Edith Stein zag het levenslicht op 12 oktober 1891 binnen de Joodse traditie op “Jom Kippoer”  of grote verzoendag.

Zij verliest haar vader op 2-jarige leeftijd. Ook vier van de elf kinderen sterven. Maar de moeder van Edith is als een sterke vrouw uit de Bijbel. Ze neemt het leven in handen.

Als puber verliest Edith voeling met het geloof en houdt op te bidden.Ook haar studie kent een onderbreking. Op zoek naar de waarheid herneemt ze haar opleiding aan het gymnasium en ze engageert zich ook politiek en sociaal. Op twintigjarige leeftijd studeert ze aan de universiteit geschiedenis en psychologie. Ze wordt geboeid door de fenomenologie, een nieuwe richting in de filosofie. Daar ontmoet ze veel interessante mensen die een rol zullen spelen in haar latere levensgeschiedenis. Zoals Edmund Husserl, 'Der Meister'. Het zijn veel tot het christendom bekeerde joden. In 1917 promoveert ze tot doctor in de filosofie onder leiding van de filosoof Edmund Husserl.

Met het einde van de Eerste Wereldoorlog worden vele jongen mensen geconfronteerd met de zinvraag. Ook voor Edith brengt dit een wending met zich mee. Men kan spreken van een neerwaardse beweging en een toenemende verinnerlijking. Door geen carrieremogelijkheden verdiept ze zich in het christendom.

In deze periode van grote gelovige gevoeligheid krijgt Edith in de zomervakantie van 1921 bij een van haar bevriende kennissen in Göttingen de autobiografie van de heilige Teresa van Avila in handen. Ze leest dit levensverhaal van de karmelietes en ervaart dit als een soort Damascus-ervaring. Ze verdiept zich verder in het katholieke geloof en laat zich op 1 januari 1922 dopen. Door haar opname in de katholieke kerk is haar relatie met haar moeder verstoort. Ook om deze redenen stelt ze een intrede in de Karmel uit. Op 2 februari 1922 ontvangt ze het vormsel. Ze gaat lesgeven  aan de middelbare meisjesschool van de zusters Dominicanessen in Speyer.  Zo komt ze in contact met de geschriften van Thomas van Aquino, die ze zal vertalen naar het Duits.

Na het overlijden van haar geestelijke begeleider vindt ze een nieuwe spirituele thuis bij de Benedictijen van Beuron.

"De aanwijzing voor een leven aan Gods hand is ons door God zelf gegeven in de liturgie van de Kerk. Wie de gebeden van de Kerk in geest en waarheid meebidt, diens hele leven moet door deze gebeden gevormd worden."

 Abt Walzer en Edith zitten op dezelfde golflengte. Hij stimuleert haar om zich in te zetten voor de positie van de vrouw in de Kerk en maatschappij.

Het opkomende nazisme maakt het voor Edith onmogelijk om nog verder te doceren. In 1933 neemt ze contact op met de Karmel van Keulen. Hoop op begrip vanwege haar moeder en familie werd de bodem ingeslagen. Het afscheid is bitter. Op 14 oktober begint Edith als postulante. Voor Edith is er geen breuk tussen het Jodendom en christendom. Voor haar is Christus de vervulling van het Joods geloof.

Ze wordt ingekleed op 15 april 1934. Haar kloosternaam wordt Teresia Benedicta a Cruce. In 1935 legt ze haar tijdelijke geloften af. Vanwege de provenciaal mag ze haar wetenschappelijk werk voortzetten. Op 21 aoril legt ze haar eeuwige geloften af.

Zo leidde Zuster Benedicta haar verborgen leven van studie en gebed in de Keulse Karmel. Op 9 november 1938 woedde de 'Kristallnacht' in Duitsland; de woede van de nazi's ontlaadde zich over heel Duitsland tegen de joodse bezettingen. Zij schreef: "De schaduw van het kruis valt ook over mijn volk." Ook voor zuster Benedicta werd het te gevaarlijk in Keulen. Op oudejaarsavond werd zij overgebracht naar de Karmel in de Limburgse plaats Echt, vlak over de grens met Nederland. Anderhalf jaar later vielen de Duitsers Nederland binnen, zodat de dreiging weer onverminderd aanwezig was. In datzelfde jaar kwam Ediths zus Rosa naar de Karmel. Ze was intussen ook katholiek geworden, maar wilde niet intreden. De zusters gaven haar de functie van portierster.

Intussen werden ook vanuit Nederland joden gedeporteerd naar Duitsland.  Op 2 augustus stonden er 's middags om vijf uur twee SS-officieren voor de deur van het Karmelklooster in Echt met het bevel dat zuster Benedicta en haar zus Rosa binnen vijf minuten hun spullen gepakt moeste hebben en mee moesten.  Zuster Benedicta nam haar zus Rosa bij de arm: "Kom, laten we gaan voor ons volk."

 
De volgende dag zaten ze in het concentratiekamp van Westerbork in Drente. Vandaar vertrokken de treinen naar de concentratie- en vernietigingskampen in Duitsland en Polen. Op 6 augustus heeft ze nog een kort briefje geschreven naar Echt: ze vraagt er om een paar kleine dingetje en voegt eraan toe: "Geloof het of niet, maar ik kan hier bidden in alle rust." Ooggetuigen vertellen dat zij te midden van alle chaos de rust zelve was: "In het opvangkamp hoorde je overal huilen, en onder degenen die net aangekomen waren, heerste een onbeschrijflijke chaos. Zuster Benedicta hield zich bezig met de vrouwen: zij hielp en troostte, waar ze maar kon. Ze was een toonbeeld van kalmte, ze leek haast wel een engel. Vele moeders waren zo'n beetje de waanzin nabij, en zaten zo apathisch voor zich uit te staren dat ze zelfs hun kinderen vergaten. Zuster Benedicta ontfermde zich over die kleintjes, ze hielp ze bij het wassen en kamde hun haren; zorgde dat ze wat te eten kregen en dat er op hen gelet werd. De dagen dat ze in het kamp zat, zag je haar almaar bezig met zorgen en schoonmaken; de mensen stonden er versteld van." Tot zover een overlevende. En dan te bedenken dat deze vrouw ooit de onhandigheid was in eigen persoon!

Op 7 augustus ' s morgens om half vier zette de trein zich in beweging naar het oosten. De gevangenen stonden samen geperst in veewagens. Twee dagen later kwam het transport aan in vernietigingskamp Auschwitz. Men weet dat de gevangenen meteen werden doorgestuurd naar de gaskamers. Onder hen zuster Teresia Benedicta a Cruce, Edith Stein, 50 jaar oud. In 1939 had zij geschreven dat zij met liefde offers van pijn, verdriet en lijden wilde brengen, als daarmee de wereldvrede kon worden bewaard." De offers heeft zij gebracht...

In 1998 wordt zij door Paus Johannes Paulus II heilig verklaard.

 

Uit één van haar brieven...

In de eeuwige stilte aan de binnenkant van Gods Leven werd besloten tot de Verlossing. In de verborgenheid van het stille kamertje van Nazareth kwam de kracht van de Heilige Geest over de Maagd die in eenzaamheid zat te bidden; zo kwam de menswording van de Heiland tot stand. Verzameld rond de stil biddende Maagd wachtte de Kerk, die op het punt stond geboren te worden, de beloofde komst van de Heilige Geest af: deze moest haar inspireren tot innerlijke verlichting en tot activiteit die blijvend vrucht zou dragen. In de nacht van de blindheid waarmee God Saulus had geslagen, wachtte hij het antwoord af op de vraag die hij had gesteld: ‘Heer, wat wilt u dat ik doe?’ In eenzaam gebed werd Petrus voorbereid op zijn zending onder de heidenen. En zo gaat dat alle eeuwen door. In de eenzame samenspraak van elke toegewijde ziel worden de gebeurtenissen voorbereid die in de kerkgeschiedenis zichtbaar worden, en welke het aanschijn der aarde vernieuwen. De maagd, die alle van God afkomstige woorden in haar hart bewaarde, is het voorbeeld van die luisterende zielen; in hen wordt Jezus’ hogepriesterlijk gebed telkens weer vernieuwd.